GRIPatwork

De 7 eigenschappen van effectief leiderschap

Leiderschap begint bij jezelf. Dat klinkt logisch, maar in de praktijk blijkt het vaak lastiger dan gedacht. Iedereen kijkt namelijk met zijn eigen bril naar de wereld, gevormd door ervaringen, overtuigingen en emoties. Wat jij ziet, is niet per se wat een ander ziet. En dat maakt samenwerken, leidinggeven en veranderen soms complex. Stephen Covey beschrijft in zijn klassieker De 7 eigenschappen van effectief leiderschap hoe je vanuit zelfinzicht en verantwoordelijkheid meer invloed kunt uitoefenen op jezelf én op je omgeving. Niet door anderen te veranderen, maar door zélf anders te handelen. In deze blog lichten we Covey’s 7 eigenschappen toe, elk met een herkenbaar praktijkvoorbeeld. Zo zie je hoe deze inzichten bijdragen aan sterker persoonlijk leiderschap én effectievere samenwerking binnen organisaties.

1. Wees proactief

Je bent zelf verantwoordelijk voor je keuzes en gedrag. Je laat je niet leiden door omstandigheden, maar neemt initiatief en eigenaarschap.

Praktijkvoorbeeld
Bij organisatie X liep een team niet goed: het werk kwam vaak terug en klanten klaagden. In plaats van met de vinger te wijzen, nam de manager verantwoordelijkheid en organiseerde een overleg met duidelijke afspraken. Sindsdien zijn de verwachtingen helder en is de kwaliteit zichtbaar verbeterd.

Eigenschap 2: Begin met het einde voor ogen

Deze eigenschap draait om het hebben van een helder einddoel. Wanneer je weet wat je wilt bereiken, kun je bewuste keuzes maken en gericht stappen zetten. Dit geeft richting aan je handelen en voorkomt dat je afgeleid raakt door de waan van de dag.

Praktijkvoorbeeld
Bij organisatie Y konden medewerkers niet op een eenduidige manier vertellen waar de organisatie voor gaat en staat, en vaak hoorde ik verschillende verhalen. Door het opstellen van een missie en visie met duidelijke doelstellingen, ontstond er richting en konden er concrete acties worden ondernomen die uiteindelijk hebben geleid tot het behalen van het einddoel.

Zie module: https://gripatwork.nl/modules/formuleren-bedrijfsdoelstellingen/

Eigenschap 3: Belangrijke zaken eerst

Eigenschap 3 gaat over het stellen van duidelijke prioriteiten en handelen vanuit je kernwaarden. Je richt je op wat écht belangrijk is, in plaats van je te laten leiden door de drukte of verwachtingen van anderen.

Praktijkvoorbeeld
Een medewerker had moeite met het stellen van prioriteiten en reageerde vooral op wat er op dat moment binnenkwam: e-mails, verzoeken van collega’s of onverwachte vragen. Grote en belangrijke projecten bleven daardoor liggen. Door samen vaste tijdsblokken in te plannen voor e-mail, overleggen en focusblokken, kreeg deze medewerker grip op de agenda en ruimte om te focussen op wat op dat moment écht telt.

Zie module: https://gripatwork.nl/modules/training-persoonlijke-productiviteit/

“Ik ben geen product van mijn omstandigheden, ik ben een product van mijn beslissingen.”
– Stephen Covey

Eigenschap 4: Denk win-win

Win-win betekent dat je zoekt naar oplossingen die goed zijn voor alle betrokkenen. Het draait om samenwerking waarbij ieders belang telt. Dat vraagt om een balans tussen empathie en assertiviteit: oog hebben voor de ander én opkomen voor jezelf.

Praktijkvoorbeeld
Bij organisatie Z staat ontwikkeling centraal. Door de ambities van medewerkers te koppelen aan de organisatiedoelen, ontstaat er een opleidingsplan dat beiden versterkt. Zo ontstaat een echte win-win: de medewerker groeit en de organisatie ook.

Zie module: https://gripatwork.nl/modules/persoonlijke-ontwikkelingsplannen-opstellen-en-coordineren/

Eigenschap 5: Eerst begrijpen … dan begrepen

Deze eigenschap gaat over echt luisteren voordat je zelf spreekt. In plaats van meteen je mening te geven, neem je eerst de tijd om de ander te begrijpen. Pas daarna deel je jouw perspectief – op een manier die aansluit bij of inspeelt op de ander.

Praktijkvoorbeeld
In veel vergaderingen wordt veel gezegd, maar weinig écht geluisterd. Hierdoor blijven oplossingen vaak uit. Door bewust het gesprek te vertragen en eerst door te vragen op wat er écht gezegd wordt, ontstaat er meer begrip en komen er betere, meer doordachte oplossingen. Dit gedrag wordt ook actief gestimuleerd binnen deze teams.

Zie module: https://gripatwork.nl/modules/overlegstructuur-opzetten/

Eigenschap 6: Synergie

Synergie draait om de kracht van samenwerking. Niet kiezen tussen mijn idee of dat van een ander, maar samen tot iets beters komen dan je individueel had kunnen bedenken. Door verschillen te benutten, ontstaat er innovatie en draagvlak.

Praktijkvoorbeeld
Tijdens een teamsessie met organisatie Y over het opstellen van een missie, visie en strategie, bracht ieder teamlid zijn eigen perspectief in. Juist kritische of afwijkende meningen zorgden voor verdieping. Het resultaat was een gezamenlijk verhaal waar het hele team achter stond, sterker dan wat één persoon ooit alleen had kunnen bedenken.

Zie module: https://gripatwork.nl/modules/missie-visie-en-strategie-opstellen/

Eigenschap 7: Houd de zaag scherp

Eigenschap 7 gaat over goed voor jezelf zorgen. Jij bent je belangrijkste instrument; als je niet goed in je energie zit, kun je ook niet effectief zijn. Door regelmatig te investeren in je fysieke, mentale, sociale en spirituele gezondheid, blijf je in balans en kun je de andere eigenschappen ook blijven toepassen.

Praktijkvoorbeeld
Ik plan elke dag of elke week tijd in voor iets wat mij energie geeft: een wandeling, een boek, sporten of een goed gesprek. Niet als een ‘als-er-tijd-is’ ding, maar juist als prioriteit.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks tips over hoe je effectief, efficiënt maar vooral onbezorgd kunt ondernemen!

Meer blogs